diabetes mellitus ne demek?

Diabetes Mellitus (Şeker Hastalığı)

Diabetes mellitus, yaygın olarak şeker hastalığı olarak bilinen, vücudun kan şekeri seviyelerini düzenleme yeteneğinin bozulduğu kronik bir metabolizma hastalığıdır. Bu durum, pankreasın yeterli insülin üretmemesi veya vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu ortaya çıkar. İnsülin, glikozun (şekerin) hücrelere girerek enerjiye dönüştürülmesini sağlayan bir hormondur. İnsülin yetersizliği veya insüline karşı direnç durumunda, glikoz kanda birikir ve hiperglisemi (yüksek kan şekeri) adı verilen duruma yol açar.

Diabetes Mellitus'un Türleri

Başlıca diabetes mellitus türleri şunlardır:

• Tip 1 Diabetes: Genellikle çocukluk veya gençlik döneminde başlayan, bağışıklık sisteminin pankreastaki insülin üreten hücrelere saldırması sonucu ortaya çıkan otoimmün bir hastalıktır. Tip 1 diyabetli bireylerin vücutları insülin üretemez, bu nedenle ömür boyu **insülin tedavisi**ne ihtiyaç duyarlar.

• Tip 2 Diabetes: Daha yaygın olan bu tür, genellikle yetişkinlerde görülür ve vücudun insüline karşı direnç geliştirmesiyle karakterizedir. Zamanla, pankreas yeterli insülin üretmekte zorlanır ve kan şekeri seviyeleri yükselir. Obezite, hareketsiz yaşam tarzı ve genetik yatkınlık tip 2 diyabet riskini artıran faktörlerdir.

• Gestasyonel Diabetes (Gebelik Diyabeti): Hamilelik sırasında ortaya çıkan ve genellikle doğumdan sonra düzelen bir tür diyabettir. Ancak, gebelik diyabeti geçirmiş kadınların ilerleyen yaşamlarında tip 2 diyabet geliştirme riski daha yüksektir.

Belirtileri

Diabetes mellitus'un belirtileri türüne ve kan şekeri seviyelerinin yüksekliğine bağlı olarak değişebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:

• Sık idrara çıkma (poliüri)
• Aşırı susama (polidipsi)
• Açıklanamayan kilo kaybı
• Aşırı açlık
• Bulanık görme
• Yorgunluk ve halsizlik
• Yavaş iyileşen yaralar
• Sık enfeksiyonlar

Komplikasyonları

Kontrolsüz diabetes mellitus, uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu komplikasyonlar şunları içerebilir:

• Kardiyovasküler hastalıklar (kalp krizi, inme)
• Nöropati (sinir hasarı)
• Nefropati (böbrek hasarı)
• Retinopati (göz hasarı)
• Ayak sorunları (ülserler, enfeksiyonlar)
• Cilt enfeksiyonları

Teşhis ve Tedavi

Diabetes mellitus teşhisi, kan şekeri testleri ile konulur. Tedavi, diyabet türüne, bireysel ihtiyaçlara ve yaşam tarzına bağlı olarak değişir. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:

• Yaşam tarzı değişiklikleri (sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz)
• Oral antidiyabetik ilaçlar (Tip 2 diyabet için)
• İnsülin tedavisi (Tip 1 ve bazı Tip 2 diyabet vakaları için)
• Kan şekeri takibi
• Düzenli doktor kontrolleri

Önleme

Tip 1 diyabetin önlenmesi mümkün olmamakla birlikte, tip 2 diyabetin önlenmesi veya geciktirilmesi mümkündür. Sağlıklı bir kiloyu korumak, düzenli egzersiz yapmak ve sağlıklı beslenmek tip 2 diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabilir.